HÀNG NGÀN HỌC SINH HƯỞNG LỢI TỪ DỰ ÁN TRỒNG CÂY TRƯỜNG HỌC TP. HỒ CHÍ MINH
Ngày 07 tháng 11 năm 2024, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia đã tổng kết thành công dự án Cây trường học 2022 tại 4 điểm trường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chương trình tổ kết được tổ chức trong các giờ chào cờ với sự tham gia của hơn 2,800 giáo viên và học sinh. Sau 2 năm chăm sóc và giám sát, kết quả nghiệm thu vào tháng 07.2024 cho thấy tỷ lệ sống của tổng số cây trồng lên tới 83.1%, nhiều cây đã cao trên 6m cho bóng mát, tạo cảnh quan, làm sạch không khí và góp phần tạo nên môi trường học tập tràn đầy cảm hứng cho các em học sinh, sinh viên.
Thành phố Hồ Chí Minh cần thêm cây xanh!
Với mật độ dân số cao nhất cả nước (4.292 người/km2) cùng với mức độ ô nhiễm không khí cao (nồng độ bụi mịn PM2.5 cao gấp 4,2 lần tiêu chuẩn cho phép của Tổ chức Y tế Thế giới), thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt với nhiều vấn đề về sức khỏe hô hấp cho người dân, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người lớn tuổi.
Đô thị hóa để đáp ứng tốc độ phát triển kinh tế là điều cần đặc biệt ưu tiên, nhưng việc cân bằng mảng xanh cũng là một yếu tố vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần cho người dân. Tuy nhiên, vai trò của cây xanh đối với đời sống vẫn chưa được hiểu đúng, đủ. Phần lớn học sinh tại các trường phổ thông vẫn chưa biết về những giá trị khác mà cây xanh tạo ra ngoài tạo O2 và hấp thụ CO2. Các em cũng chưa phân biệt được các loài cây được trồng trong khuôn viên hay trên đường phố, chưa biết về những thông tin thú vị về cây để xây dựng tình yêu, mong muốn học hỏi và bảo vệ thiên nhiên, môi trường.
Một trong những vai trò tiêu biểu của cây xanh đô thị là cây có tán lá rộng có thể cản được từ 10 đến 30kg bụi mỗi năm, hấp thụ các chất độc hại như amoniac, sulfur dioxide (SO₂), nitrogen oxides (NOx), và ozone (O₃) giúp không khí trở nên trong lành hơn. Trong mùa mưa, cây xanh giúp cản gió, hấp thụ bớt năng lượng của các đợt mưa dông; một cây xanh có thể giữ lại từ 200 đến 290 lít nước trong một năm, giúp giảm áp lực cho hệ thống thoát nước. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cho thấy những thành phố càng có nhiều cây xanh, người dân càng hạnh phúc hơn.
Tuy nhiên, tính đến năm 2024, tỷ lệ cây xanh ở Thành phố Hồ Chí Minh là 0,55m²/người, thấp hơn 21 - 27 lần so với tiêu chí của đô thị loại đặc biệt cần đạt tỷ lệ cây xanh là 12 - 15m²/người (theo TCVN 9257:2012)!
Kỹ thuật trồng, chăm sóc cây đúng cách đóng vai trò quan trọng để đảm bảo hiệu quả trồng cây
Tuy nhiên, điều tối quan trọng với việc trồng cây trong thành phố là bảo đảm sự an toàn về tính mạng và tài sản cho người dân trong mùa mưa dông. Do đó, để giảm thiểu tối đa các hiện tượng gãy đổ cây gây tai nạn thương tâm, cần đảm bảo việc chọn giống cây, độ lớn cây phù hợp, hoạt động trồng, chăm sóc và giám sát phải được thực hiện đúng kỹ thuật và kế hoạch.
Đỗ Thị Thanh Huyền- Nhà sáng lập & Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia cho biết: “Với kinh nghiệm tổ chức thành công chương trình Trồng cây trường học Thành phố Hồ Chí Minh từ 2020 với tổng số 174 cây tại 15 trường học trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, tỷ lệ sống trên 80% sau 2 năm nghiệm thu đối với cây trồng năm 2020, 2022, chúng tôi xây dựng kế hoạch trồng, chăm sóc và giám sát rất chặt chẽ.
Chúng tôi thường ưu tiên chọn các giống cây gỗ lớn như Xà Cừ, Bằng lăng, Lim xẹt,... có bộ rễ chắc chắn, tạo bóng mát, có hoa tạo cảnh quan nhưng hoa trái không có độc, cũng không ăn được, cành nhánh cao để các em học sinh không trèo lên. Cây thường có độ cao từ 3-4m để có thể bám chắc rễ và tiếp tục phát triển, nhưng cũng có thể nhanh chóng tạo tán, ra hoa mà các em học sinh không phải đợi quá lâu.
Các kỹ thuật trồng cây như về mật độ, độ lớn của hố, phân bón, cây chống đều được thực hiện chặt chẽ. Trong vòng 2 năm sau khi trồng, chúng tôi phối hợp cùng nhà trường tổ chức các hoạt động chăm sóc, giám sát và lập báo cáo định kỳ 6 tháng 1 lần. Sau 2 năm, chúng tôi sẽ bàn giao lại cây cho nhà trường tiếp tục chăm sóc và quản lý. Nếu nhà trường cần bất kỳ hỗ trợ kỹ thuật nào, Gaia sẽ luôn sẵn sàng giúp đỡ!”
Nghiệm thu thành công dự án trồng cây trường học 2022
Với những thực hành chặt chẽ trên, trong tháng 11.2024, dự án trồng cây trường học 2022 đã được Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia nghiệm thu thành công, với tỷ lệ sống 83.1%. Trong đó, nhiều cây đã cao trên 6m, tỏa tán xanh mát. Các giống cây cho hoa như Bằng lăng, Móng bò, Kèn hồng,... đã ra mùa hoa đầu tiên sau 1 năm trồng. Nhiều cây trở thành nơi cư trú của các loài động vật như chim, sóc.
Trong giai đoạn 2022 - 2024, các em học sinh/ sinh viên đã được đồng hành cùng cán bộ Gaia trải nghiệm các hoạt động chăm sóc và giám sát cây. Em Lại Phước Lộc - Thành viên Câu lạc bộ Yêu môi trường cho biết: “Em rất hân hạnh được trực tiếp tham gia trồng và chăm sóc cây trong 2 năm qua. Trải nghiệm này giúp em hiểu thêm về sự khác biệt giữa các loài cây, quá trình sinh trưởng của thực vật, cách đo tính những chỉ số cơ bản và chụp ảnh giám sát. Đây là những kiến thức hữu ích cho bản thân em và chương trình học về Quản lý môi trường.”
Bên cạnh đó, các em học sinh/ sinh viên đều rất yêu quý và chủ động chăm sóc cây trường học của mình. Tiêu biểu thầy trò trường THPT Phước Long (Thủ Đức) còn chủ động lắp thêm các bảng tên cây, có QR thông tin để các em học sinh các khóa có thể tìm hiểu thêm thông tin.
Cô Mai Tuyết Vân - Đại diện trường THPT Phước Long cho biết: “Chương trình cây trường học do Gaia tổ chức đã giúp không gian học tập và vui chơi của các em thêm xanh mát, thư giãn. Đặc biệt, vào mỗi mùa Phượng vĩ, Kèn hồng, Móng bò là sân trường lại trở nên thơ mộng hơn nhiều. Việc đa dạng hóa các loài cây trong khuôn viên trường còn giúp các em có thêm nhiều kiến thức hữu ích về tự nhiên. Trong thời gian tới, tập thể trường Phước Long sẽ tiếp tục các hoạt động chăm sóc cây, hội thi tìm hiểu về cây và môi trường, qua đó xây đắp tình yêu thiên nhiên và sự tò mò, sáng tạo học hỏi về tự nhiên cho các em học sinh.”
Trong thời gian tới, Gaia tiếp tục thực hiện trồng cây trường học TP. Hồ Chí Minh và trồng rừng đầu nguồn tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Tà Kóu, Khu Bảo tồn Thiên nhiên Xuân Liên, Khu Bảo tồn Thiên nhiên Phong Điền,... Gaia hy vọng sự chung tay và góp sức của tất cả cá nhân, đơn vị và doanh nghiệp cùng góp rừng. Chỉ cần mỗi cá nhân chung tay trồng 1 cây xanh sẽ tạo ra khu rừng xanh tốt. Các đơn vị, doanh nghiệp và cá nhân muốn tìm hiểu về chương trình “Góp 1 cây là góp rừng” hoặc hoạt động về bảo tồn thiên nhiên vui lòng liên hệ với Gaia thông qua địa chỉ email info@gaiavn.org.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Đỗ Thị Thanh Huyền
Nhà sáng lập – Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia
Email: huyen.do@gaiavn.org | Mobile: 0912287156
www.www.gaiavn.org | www.facebook.com/gaiavn.org
THÔNG TIN THÊM
Về Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Gaia (Gaia Nature Conservation) www.gaiavn.org
Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia là một tổ chức khoa học kỹ thuật không vì lợi nhuận, với sứ mệnh trao quyền và thúc đẩy các hoạt động bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường nhằm tạo dựng một tương lai nơi con người sống hoà hợp với Mẹ Trái Đất. Các chương trình hiện nay của Gaia gồm: (1) Trồng và phục hồi rừng, (2) Trải nghiệm thiên nhiên cho các doanh nghiệp, gia đình, học sinh và giới trẻ, (3) Nâng cao năng lực cho cán bộ các Vườn Quốc gia và Khu Bảo tồn Thiên nhiên, (4). Rác thải nhựa và Sống Xanh.
Tính cấp thiết của việc gia tăng mảng xanh trong thành phố
Các thành phố lớn tại Việt Nam hiện nay đang thiếu mảng xanh trầm trọng. Thành phố Hồ Chí Minh, tính đến cuối năm 2018, chỉ có 508,561 ha đất công viên, bao gồm các công viên công cộng và công viên trong khu nhà ở. Diện tích đất công viên chỉ đạt bình quân 0,55 m2/người, chưa bằng 1/15 theo tiêu chuẩn chung là từ 12 - 15 m2/người và chưa bằng 1/7 theo quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 24 ban hành ngày 6/1/2010). Sở Xây dựng TPHCM đánh giá, số lượng công viên cây xanh trên địa bàn không đủ đáp ứng với dân số trên 10 triệu người hiện nay. Diện tích cây xanh trên đầu người của Thành phố chỉ bằng 1/18 so với Singapore và thua kém rất nhiều nước trong khu vực. Chúng ta cần tăng thêm diện tích mảng xanh, công viên, không chỉ cho các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng mà cho phần lớn các đô thị tại Việt Nam.
Chương trình góp 1 cây là góp rừng (http://bit.ly/gop1caylagoprung): là sáng kiến của Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia nhằm kêu gọi doanh nghiệp, cộng đồng chung tay đóng góp, cùng trồng rừng đầu nguồn tại Việt Nam nhằm khôi phục hệ sinh thái, cải thiện chức năng của hệ sinh thái, tạo nơi sinh sống cho các loài động vật hoang dã, đặc biệt là các loài quý hiếm! Tùy khả năng, mỗi người có thể đóng góp 1 hoặc nhiều cây cho từng khu rừng mà mình yêu thích. Hiện nay, Gaia đang đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn tại nhiều Vườn Quốc gia và Khu Bảo tồn thiên nhiên Việt Nam như: Vườn Quốc gia Bạch Mã, Bến En, Khu bảo tồn Thiên nhiên Xuân Liên… Ngay sau khi bạn chuyển khoản ủng hộ, tên và lời nhắn của bạn sẽ xuất hiện trên các khu rừng trên website Gaia. Sau đó, Gaia sẽ tiến hành trồng rừng và báo cáo về khu rừng công khai cho mọi người đóng góp. Trong 2022, Gaia đã kết nối được với các nguồn lực trong xã hội đặc biệt từ 46 doanh nghiệp, hàng ngàn tổ chức và cá nhân. Với sự quan tâm, ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia đã trồng được hơn 223.835 cây phủ xanh diện tích hơn 121.ha, trên 6 khu rừng đặc dụng đầu nguồn khắp Việt Nam.
Chương trình “Trồng cây trường học”
Trồng cây trường học là một sáng kiến tiên phong của Gaia với mục tiêu phủ xanh Thành phố và nâng cao nhận thức của cộng đồng cùng các em học sinh về vai trò quan trọng của cây xanh. Chương trình bắt đầu từ năm 2020 và bước đầu đã đạt được những thành công nhất định tại các trường học trong địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chương trình gồm hai phần chính là “Hội thi tìm hiểu cây xanh” nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và khơi dậy tình yêu thương thiên nhiên của các em học sinh. Tiếp đến là hoạt động trồng cây với sự hướng dẫn tận tình từ đội ngũ Gaia mang đến những trải nghiệm thực tiễn cho các bạn học sinh. Gaia đã tiến hành trên 13 trường học với hơn 155 cây trồng và tỷ lệ sống sót chiếm 94% tính đến tháng 05/2024.
Xem báo cáo cây trường học tại bit.ly/baocaocaytruonghoc.
Xem thêm ảnh hoạt động tại đây
Bài viết khác
+ ĐẨY MẠNH PHỤC HỒI RỪNG ĐẦU NGUỒN VÌ TƯƠNG LAI BỀN VỮNG
+ CỘNG ĐỒNG QUỲNH ANH Ở THỤY SỸ GÓP RỪNG PHONG ĐIỀN CÙNG GAIA
+ EXO FOUNDATION TIẾP TỤC GÓP 1121 CÂY PHỦ XANH PHONG ĐIỀN
+ GAIA VÀ DỰ ÁN S.H.E HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC GÂY QUỸ 5HA RỪNG XUÂN LIÊN
+ VINAMILK NỖ LỰC BỀN BỈ VỚI CÁNH RỪNG NET ZERO ĐẤT MŨI CÀ MAU
+ P&G VÀ CENTRAL RETAIL TRỒNG RỪNG XUÂN LIÊN ƯƠM MẦM MỘT VIỆT NAM XANH
+ CỘNG ĐỒNG QUỲNH ANH Ở THỤY SỸ GÓP RỪNG PHONG ĐIỀN CÙNG GAIA
+ EXO FOUNDATION TIẾP TỤC GÓP 1121 CÂY PHỦ XANH PHONG ĐIỀN
+ GAIA VÀ DỰ ÁN S.H.E HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC GÂY QUỸ 5HA RỪNG XUÂN LIÊN
+ VINAMILK NỖ LỰC BỀN BỈ VỚI CÁNH RỪNG NET ZERO ĐẤT MŨI CÀ MAU
+ P&G VÀ CENTRAL RETAIL TRỒNG RỪNG XUÂN LIÊN ƯƠM MẦM MỘT VIỆT NAM XANH